Boşanma Davalarında Kusur Nasıl Belirlenir?
Boşanmada Taraflarca Getirilme İlkesi
Boşanma davasında kusur, tarafların iddia ettikleri vakıalarla sınırlı olarak belirlenir. Kusur belirlemesinde “Taraflarca Getirilme İlkesi”ne aykırı davranılamaz. Kanunda öngörülen istisnalar dışında, hâkim, iki taraftan birinin söylemediği şeyi veya vakıaları kendiliğinden dikkate alamaz ve onları hatırlatabilecek davranışlarda dahi bulunamaz. (HMK 25/1)
Usulüne uygun dayanılmayan vakıalar, karşı tarafa kusur olarak yüklenemeyeceği gibi, usulüne uygun dayanılmayan deliller ve tanıklar da kusur belirlenirken dikkate alınamaz. Öte yandan usulünce dayanılan deliller toplanmadan kusur belirlemesi yapılamaz.
Boşanmada Tanık Beyanlarının Değerlendirilmesi
Kusur belirlemesinde yetersiz tanık beyanları esas alınamaz.
Yani, görgüye dayanmayan tanık beyanları, soyut tanık beyanları, aktarıma veya duyuma dayalı tanık beyanları hükme esas alınamaz.
Tanıkların bizzat gördükleri konular hakkındaki somut anlatımlara dayanan tanıklıkları dikkate alınır.
Tam Kusurlu Tarafın Açtığı Boşanma Davası
Boşanmaya karar verilebilmesi için diğer tarafın az da olsa kusurlu olması gerekir. Davacı tam kusurlu bulunursa, boşanma davası reddedilmelidir. Ancak davacının ağır kusurlu, eşit kusurlu, az kusurlu veya kusursuz olması halinde boşanma davası kabul edilir.
Boşanma kararı kusura dayalı olarak verilecekse, kusur kabul edilen vakıalar açıklanmalıdır.
Boşanmada Kusur Kabul Edilmeyen Davranışlar
İradi olmayan davranışlar, fevren söylenen sözler ile tepki niteliğindeki davranışlar kusur kabul edilemez. Elde olmayan nedenlerle gerçekleşen vakıalar, yükümlülük kapsamı dışındaki vakıalar, eşlerin bilgisi dahilinde gerçekleşmeyen vakıalar kusur olarak yüklenemez.
Fiili Ayrılığa Dayalı Boşanma Davasında Kusur
Dayanak davayı açan eş kusurlu kabul edilir. Reddedilen davada kusur olarak belirlenmemiş vakıalar kusur olarak yüklenemez.
Kusur belirlemesinde Usuli Kazanılmış Hak dikkate alınır.
Anlaşmalı Boşanma Protokolü Sunulması
Anlaşmalı boşanma protokolü sunmuş olmak kusuru kabul anlamına gelmez.
Evlenmeden Önceki Kusurlu Davranışlar
Evlenmeden önceki davranışlar ile dava açıldıktan sonraki davranışlar mevcut boşanma davasında kusur kabul edilemez. Evlenmeden önceki davranışlar nedeniyle şartları oluşmuşsa evliliğin iptali davası açılabilir.
Boşanma Davası Açıldıktan Sonraki Kusurlu Davranışlar
Dava açıldıktan sonraki kusurlu davranışların dikkate alınabilmesi için ilk dava ile birleştirme talepli yeni bir boşanma davası açılması gerekir.
Fiziksel Şiddet Karinesi
Fiziksel şiddette beyan ve iz karine olarak kusura esas alınır. Etkileyen dava sonuçlanmadan kusur belirlenemez.
Türk Medeni Kanunu’na göre boşanma davalarında kusur ilkesi mutlak değildir. Kusura dayalı boşanma nedenleri olabileceği gibi kusura dayanmayan boşanma nedenleri de kanunda tanımlanmıştır.
Kusursuz eşin dava açmaması “Hakkın Kötüye Kullanılması” olarak kabul edilemez.
Ateşkan Hukuk Bürosu‘na WhatsApp (+90(544) 288-5280) veya email (yusuf@ateskanhukuk.com) yolu ile ulaşabilirsiniz.