Hayata Kast Nedenine Dayalı Boşanma Davaları
TMK 162/1- Eşlerden her biri diğeri tarafından hayatına kastedilmesi veya kendisine pek kötü davranılması ya da ağır derecede onur kırıcı bir davranışta bulunulması sebebiyle boşanma davası açabilir.
Hayata kast, özel, mutlak ve kusura dayalı boşanma sebebidir. Hayata kast nedenine dayalı boşanma kararı verilebilmesi için davalının kusurlu olması, yani davalının ayırt etme gücünün bulunması ve hayata kast eylemini kasten yapması gerekir.
Hayata kast nedeni mevcutsa, kusur kıyaslaması yapılamaz.
İntihara teşvik, hayata kast sayılır. Gerekli araç ve ortam hazırlandığı takdirde intihara teşvik her şekilde yapılabilir.
Elverişsiz araç kullanma, istenildiği halde sonuç alamama, ölüm tehlikesine seyirci kalma da hayata kast sayılır.
Buna karşılık, öldürme tehdidi, öldürme amacı bulunmayan eylemler, eşin kendisi dışında yakınlarına yönelik hayata kast eylemleri bu maddenin kapsamına girmez.
Hayata kast nedenine dayalı dava hakkının ortadan kalkması:
Hayata kast nedenine dayalı dava hakkı, hak düşürücü sürenin dolmasıyla veya diğer eşin affetmesiyle ortadan kalkar.
Hak düşürücü süre:
TMK 162/2- Davaya hakkı olan eşin boşanma sebebini öğrenmesinden başlayarak altı ay ve her hâlde bu sebebin doğumunun üzerinden beş yıl geçmekle dava hakkı düşer.
Hayata kast nedenine dayalı dava açabilmek için iki türlü hak düşürücü süre bulunmaktadır.
- Eylemi öğrendikten sonra 6 ay içinde,
- Her halde eylemin yapılmasından sonra 5 yıl içinde dava açılmalıdır.
Süreler, hayata kast tek eylemden ibaret ise, o eylemi öğrenme tarihinden; devam eden hayata kast eylemlerinde ise son eylemden başlar.
Af:
TMK 162/3 – Affeden tarafın dava hakkı yoktur.
Eşlerden biri diğerinin hayata kast eylemini affetmiş ise, hayata kast nedenine dayalı boşanma davası açamaz.
- Af şekle bağlı değildir; yazılı veya sözlü, açık veya örtülü olabilir.
- Affeden tarafın dava hakkı düşmüş sayılır.
- Af kişiye sıkı sıkıya bağlı haklardan olup, iradeyi sakatlayan nedenler varsa geçersizdir.
- Öte yandan hayata kast eylemi gerçekleşmeden yapılan af geçerli olmadığı gibi, şarta bağlı af da geçerli değildir.
- Ceza şikayetinden vazgeçme af sayılmaz. Affeden tarafın affetme saiki, affı etkilemez.
ZİNA NEDENİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ
PEK KÖTÜ DAVRANIŞ NEDENİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ
ONUR KIRICI DAVRANIŞ NEDENİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ
SUÇ İŞLEME NEDENİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ
HAYSİYETSİZ HAYAT SÜRME NEDENİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ
TERK NEDENİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ
AKIL HASTALIĞI NEDENİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ
EVLİLİK BİRLİĞİNİN TEMELİNDEN SARSILMASI NEDENİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ
- Sadece Hayata Kast nedenine dayalı dava açılmışsa, Evlilik Birliğinin Sarsılması nedenine dayalı karar verilemez.
- Sadece Evlilik Birliğinin Sarsılması nedenine dayalı dava açılmışsa, Hayata Kast nedenine dayalı karar verilemez.
- Hayata Kast nedenine dayalı boşanma davasından feragat edilmişse, Evlilik Birliğinin Temelinden Sarsılması nedeniyle boşanma istenemez.
- Aynı dava içinde iki nedenle dava açılmışsa hem özel nedene hem de genel nedene dayalı olarak ayrı ayrı karar verilmelidir.
- Hayata Kast nedenine dayalı boşanma davası, aynı dava içinde terditli veya karşı dava olarak açılabilir.
HAYATA KAST NEDENİYLE AÇILAN BOŞANMA DAVASININ SONUÇLARI
Boşanma Davasının Fer’i Sonuçları:
Hayata kast nedenine dayalı boşanma davası kabul edildiğinde;
- Davacı lehine, maddi ve manevi tazminat ile tedbir ve yoksulluk nafakasına hükmedilebilir. Müşterek çocukların velayeti davacıya verilebilir.
- Davalı lehine tedbir nafakasına hükmedilebilir; ancak davalı lehine maddi ve manevi tazminat ile tedbir ve yoksulluk nafakasına hükmedilemez. Müşterek çocukların velayeti davalıya verilebilir.
Boşanma Davasının Mal Rejimi ile İlgili Sonuçları:
Hayata kast nedenine dayalı boşanma davası kabul edildiğinde;
- Eşler arasında Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi varsa; hâkim, kusurlu eşin artık değerdeki pay oranının hakkaniyete uygun olarak azaltılmasına veya kaldırılmasına karar verebilir. (TMK 236/2)
- Eşler arasında Paylaşmalı Mal Ayrılığı Rejimi varsa; hâkim, kusurlu eşin payının hakkaniyete uygun olarak azaltılmasına veya kaldırılmasına karar verebilir. (TMK 252)
Boşanma Davasının Miras Hakkı ile İlgili Sonuçları:
- Türk Medeni Kanunu’nun 578. Maddesine göre “Mirasbırakanı kasten ve hukuka aykırı olarak öldüren veya öldürmeye teşebbüs edenler, mirasçı olamayacakları gibi; ölüme bağlı tasarrufla herhangi bir hak da edinemezler.”
- Yine Türk Medeni Kanunu’nun 510. Maddesine göre “Mirasçı, mirasbırakana veya mirasbırakanın yakınlarından birine karşı ağır bir suç işlemişse, mirasbırakan, ölüme bağlı bir tasarrufla saklı paylı mirasçısını mirasçılıktan çıkarabilir.”
Ateşkan Hukuk Bürosu‘na WhatsApp (+90(544) 288-5280) veya email (yusuf@ateskanhukuk.com) yolu ile ulaşabilirsiniz.